Программы вступительных испытаний

ПРАГРАМЫ

ўступных выпрабаванняў па спецыяльнасці

ва ўстанове адукацыі “Гомельскі дзяржаўны каледж мастацтваў

імя Н.Ф. Сакалоўскага” у 2022 годзе

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ

Уступнае выпрабаванне па спецыяльнасці праводзіцца па наступных раздзелах

— выкананне праграмы;

— сальфеджыа (пісьмова і вусна);

— музычная літаратура (для паступаючых на спецыяльнасць

“Музыказнаўства”).

Адзнакі “0”, “1”, “2” па адным з раздзелаў уступнага выпрабавання па спецыяльнасці з’яўляюцца недапушчальнымі для далейшага конкурснага ўдзелу.

Паступаючыя на спецыяльнасць па напрамку “Спевы (акадэмічныя)”* праходзяць праверку музычна-слыхавых даных.

*Да ўступных выпрабаванняў па напрамку “Спевы (акадэмічныя)” дапускаюцца асобы, якім споўнілася 18 год. На гэтую спецыяльнасць могуць прымацца асобы, якія не маюць пачатковай музычнай адукацыі.

ВЫКАНАННЕ ПРАГРАМЫ

2-16 01 02-02 Дырыжыраванне

Паступаючыя па напрамку “Дырыжыраванне (акадэмічны хор)” павінны:

— праспяваць песню (акапэльна) і раманс (з суправаджэннем);

— прачытаць з ліста на фартэпіяна двухрадковую партытуру, прасальфеджыраваць з тактыраваннем харавыя партыі;

— прачытаць напамяць верш ці ўрывак з мастацкай прозы;

— прадэманстраваць узровень слыхавой культуры, музычнай памяці і рытму;

— выканаць на фартэпіяна эцюд, паліфанічны твор, п’есу;

— прайсці гутарку.

Паступаючыя па напрамку “Дырыжыраванне (народны хор)” павінны:

— праспяваць не менш за дзве народныя песні (адна з іх на беларускай мове без суправаджэння);

— прачытаць напамяць верш ці ўрывак з мастацкай прозы;

— прадэманстраваць узровень слыхавой культуры, музычнай памяці і рытму;

— выканаць дзве п’есы на інструменце (па выбары абітурыента);

— прайсці гутарку.

*Усе паступаючыя на спецыяльнасць “Дырыжыраванне” да здачы экзаменаў праходзяць медыцынскі агляд урача-фаніатара.

2-16 01 31-01 Фартэпіяна

Паступаючыя на спецыяльнасць “Фартэпіяна” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— паліфанічны твор трохгалоснага складу (у арыгінале);

— твор буйной формы;

— два эцюды на розныя віды тэхнікі;

— п’есу кантыленага характару.

2-16 01 31-02 Аркестровыя струнныя

смычковыя інструменты

Паступаючыя па напрамках “Скрыпка”, “Альт” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве трохактаўныя гамы (мажорную і мінорную) умераным рухам (па 4, 8, 12 і 24 гукі 1еgаto) і арпеджыо (па 3, 9 гукаў legato);

— мажорныя і мінорныя гамы ў тэрцыю, сексту і актаву ў межах першых трох пазіцый (па 1 і 2 інтэрвалы на адзін рух смычка) ва ўмераным руху;

— два эцюды на розныя віды тэхнікі;

— твор буйной формы;

— п’есу (пажадана віртуознага характару).

Паступаючыя па напрамку “Віяланчэль” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве трохактаўныя гамы (мажорную і мінорную) умераным рухам (па 4, 8, 16 гукаў 1еgаto) і арпеджыо умераным рухам;

— мажорныя і мінорныя гамы ў тэрцыю, сексту і актаву (па 1 і 2 інтэрвалы на адзін рух смычка) ўмераным рухам;

— два эцюды на розныя віды тэхнікі;

— твор буйной формы;

— п’есу.

Паступаючыя па напрамку “Кантрабас” павінны прайсці гутарку і выканаць:

гаму;

эцюд;

дзве рознахарактарныя п’есы ці нескладаны твор буйной формы.

2-16 01 31-04 Аркестровыя духавыя і ўдарныя інструменты

Паступаючыя па напрамках “Флейта”, “Габой”, “Кларнет”, “Фагот”, “Валторна”, “Туба”, “Трамбон”, “Труба”, “Барытон”, “Саксафон” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве гамы (мажорную і мінорную) да 4-х знакаў пры ключы staccato i 1еgаtо умераным рухам, арпеджыо;

— эцюд;

— дзве п’есы (у тым ліку кантыленага характару) ці часткі цыклічнага твора.

Паступаючыя па напрамку “Ударныя інструменты” павінны прайсці гутарку і выканаць:

на ксілафоне:

— дзве гамы (мажорную і мінорную) да 4-х знакаў пры ключы умераным рухам, арпеджыо;

— эцюд;

— дзве п’есы ці часткі цыклічнага твора.

на малым барабане:

— рытмічныя фігуры (“двойкі”, “тройкі”), рытмічныя камбінацыі;

— два эцюды.

2-16 01 31-05 Інструменты народнага аркестра

Паступаючыя па напрамках “Гітара класічная”, “Цымбалы”, “Балалайка”, “Домра” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве гамы (мажорную і мінорную) у дзве актавы і арпеджыо ўмераным рухам;

— эцюд,

— два рознахарактарныя творы (у тым ліку буйной формы).

Паступаючыя па напрамку “Баян, акардэон” павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве гамы (мажорную і мінорную) у 3-4 актавы і арпеджыо умераным рухам;

— эцюд;

— паліфанічны твор;

— твор буйной формы;

— п’есу на інструменце з выбарнай клавіатурай;

— апрацоўку народнай песні ці п’есу віртуознага характару.

2-16 01 32 Спевы акадэмічныя

Паступаючыя па напрамку “Спевы акадэмічныя”* павінны мець неабходныя вакальныя і музычныя здольнасці, сфарміраваны здаровы галасавы апарат, музычны слых, пачуццё рытму, музычную памяць.

У абітурыентаў не павінна быць устойлівых дэфектаў мовы, а таксама фізічных недахопаў, якія будуць перашкаджаць прафесійнай працы.

Паступаючыя павінны:

— выканаць напамяць два творы беларускіх, рускіх, заходніх кампазітараў (песню, раманс, лёгкую арыю);

— выканаць напамяць верш, байку ці частку з мастацкай прозы;

— прадэманстраваць узровень слыхавой культуры, музычнай памяці і рытму;

— прайсці гутарку.

*Усе паступаючыя на спецыяльнасць па напрамку “Спевы акадэмічныя” да здачы экзаменаў праходзяць медыцынскі агляд урача-фаніатара.

САЛЬФЕДЖЫА
Экзаменацыйныя патрабаванні устанаўліваюцца ў аб’ёме праграмы па сальфеджыа ДМШ.

Паступаючыя на спецыяльнасць “Фартэпіяна”; па напрамках “Скрыпка”, “Альт”, “Віяланчэль”, “Дырыжыраванне (акадэмічны хор)” павінны:

1. Напісаць аднагалосны дыктант на працягу 25 хвілін у аб’ёме 8 тактаў у мажорных ці мінорных танальнасцях з нескладаным рытмам і храматызмамі (памеры: 2/4, 3/4, 4/4; дыктуецца 10 разоў). Рытмічныя цяжкасці: сінкопы, трыёлі, ноты з кропкай, шаснаццатыя.

2. Праспяваць гаму да 4-х знакаў: мажорную (натуральную, гарманічную) і мінорную (натуральную, гарманічную і меладычную).

3. Праспяваць у танальнасці:

— ступені;

— інтэрвалы з вырашэннем (характэрныя, трытоны);

— акорды (трохгуччы галоўных ступеняў і іх ператварэнні,
дамінантсептакорд і яго ператварэнні з вырашэннем, паменшаны септакорд VII ступені і малы септакорд VII з вырашэннем, септакорд II ступені).

4. Праспяваць ад гуку ўверх і ўніз асобныя інтэрвалы і акорды.
(указаныя ў п.3); септакорды VII і II ступені – толькі ўверх:
павялічанае і паменшанае трохгуччы — уверх і ўніз з вырашэннем.

5. Вызначыць на слых:

— інтэрвалы і акорды ад гуку (адпаведна п.3);

— інтэрвалы і акорды ў танальнасці, асобна і ў паслядоўнасці (4-6 інтэрвалаў, 3-4 акорды).

6. Праспяваць з ліста незнаёмую мелодыю з тактыраваннем
(дырыжыраваннем) у памерах 2/4, 3/4, 4/4 (меладычныя і рытмічныя цяжкасці – адпаведна дыктанту).

Паступаючыя па напрамках “Баян, акардэон”, “Гітара класічная”,”Домра”,“Балалайка”,”Цымбалы”, “Дырыжыраванне (народны хор)” павінны:

1. Напісаць аднагалосны дыктант на працягу 25-30 хвілін у аб’еме 8 тактаў, дыятанічны, у натуральным, гарманічным мажоры ці ў адным з відаў мінору; памеры: 2/4, 3/4, 4/4; дыктуецца 10 разоў. Рытмічныя цяжкасці: чвэрць з кропкай і восьмая, шаснаццатыя, пункцірны рытм, трыёль, сінкопы.

2. Праспяваць гаму: мажорную (натуральны від), мінорную (віды — натуральны, гарманічны, меладычны) да 4-х знакаў пры ключы.

3. Праспяваць у танальнасці:

— ступені;

— інтэрвалы з вырашэннем (дыятанічныя, характэрныя: павялічаная секунда, паменшаная септыма, павялічаная квінта, паменшаная кварта; трытоны паміж ІV-VІІ ступенямі гарманічнага мінору);

— акорды (трохгуччы галоўных ступеняў і іх ператварэнні,
дамінантсептакорд і яго ператварэнні з вырашэннем, павялічанае і паменшанае трохгуччы з вырашэннем).

4. Праспяваць ад гуку ўверх асобныя інтэрвалы і акорды, указаныя ў п.3.

5. Вызначыць на слых:

— інтэрвалы, акорды ў танальнасці, асобна і ў паслядоўнасці (3-4 інтэрвалы, 3-4 акорды);

— інтэрвалы і акорды ад гуку (у адпаведнасш з п. 3).

6. Праспяваць незнаемую мелодыю з ліста з тактыраваннем (дырыжыраваннем) у танальнасці да 2-х знакаў (меладычныя і рытмічныя цяжкасці — адпаведна дыктанту).

Паступаючыя па напрамках “Кантрабас”, “Флейта”, “Габой”, “Кларнет”, “Фагот”, “Валторна”, “Туба”, “Трамбон”, “Труба”, “Барытон”, “Саксафон”, “Ударныя інструменты” павінны:

1. Напісаць аднагалосны дыктант на працягу 30 хвілін у аб’ёме 8 тактаў, дыятанічны, у натуральным мажоры ці ў адным з відаў мінору; памеры 2/4, 3/4; дыктуецца 10 разоў. Рытмічныя цяжкасці: чвэрць з кропкай і восьмая, шаснаццатыя, пункцірны рытм.

2. Праспяваць гаму: мажорную (натуральны від), мінорную (віды — натуральны, гарманічны, меладычны) да 4-х знакаў у ключы.

3. Праспяваць у танальнасці:

— ступені;

— павялічаную секунду, паменшаную септыму, трытоны з вырашэннем;

— акорды (трохгуччы галоўных ступеняў і іх ператварэнні,
дамінантсептакорд і яго ператварэнні з вырашэннем).

4. Праспяваць ад гуку ўверх асобныя інтэрвалы і акорды, указаныя ў п.3.

5. Вызначыць на слых:

— інтэрвалы, акорды ад гуку (у адпаведнасці п. 3);

— інтэрвалы і акорды ў танальнасці, асобна і ў паслядоўнасці (3-4 інтэрвалы, 2-3 акорды).

6. Праспяваць з ліста незнаемую мелодыю з тактыраваннем
(дырыжыраваннем) у танальнасці да 2-х знакаў (меладычныя і рытмічныя цяжкасці — адпаведна дыктанту).

2-17 03 01-01 Мастацтва эстрады

(інструментальная музыка)

Выкананне праграмы

Спецыялізацыя “Духавыя інструменты” (“Саксафон”, “Трамбон”, “Труба”). Паступаючыя павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве гамы (мажорную і мінорную) да 3-х знакаў пры ключы штрыхамі stассаtо i 1еgаtо ўмераным рухам, арпеджыо;

— два эцюды на розныя віды тэхнікі;

— дзве рознахарактарныя п’есы (у тым ліку эстрадна-джазавага характару) ці частку цыклічнага твора.

Спецыялізацыя “Ударныя інструменты” (“Ксілафон», «Вібрафон”).
Паступаючыя павінны прайсці гутарку і выканаць:

— дзве гамы да 3-х знакаў пры ключы умераным рухам, арпеджыо;

— два эцюды;

— дзве рознахарактарныя п’есы (у тым ліку эстрадна-джазавага характару).

Выканаць на ўдарнай устаноўцы:

— асноўныя тэхнічныя прыёмы (адзіночныя і двайныя удары, рытмічныя камбінацыі);

— полірытмічны эцюд (на сумесную работу рук і ног);

— 3-4 варыянта фактуры акампанементаў у эстрадна-танцавальнай і джазавай манеры.

Спецыялізацыя “Бас-гітара”. Паступаючыя павінны прайсці гутарку і выканаць:

рознымі спосабамі гуказдабывання (плектрам ці пальцамі):

— дзве двухактаўныя гамы (мажорную і мінорную) да 3-х знакаў пры ключы умераным рухам, арпеджыо;

— два рознахарактарныя эцюды (тэхнічны і рытма-стылістычны);

— класічную п’есу ці частку цыклічнага твора;

— адну эстрадна-джазавую п’есу;

— імправізацыю на зададзеную тэму.

Спецыялізацыі “Гітара” і “Электрагітара”. Паступаючыя павінны прайсці гутарку і выканаць:

рознымі спосабамі гуказдабывання (плектрам ці пальцамі):

— дзве двухактаўныя гамы (мажорную і мінорную) да 3-х знакаў пры ключы у 2-3-х варыянтах аплікатуры, арпеджыо ўмераным рухам;

— асобныя акорды (трохгуччы, акорды з дабаўленай секстай і нонай, дамінантсептакорд, паменшаны септакорд, септакорд II ступені) чвэрцямі ў 2-3-х палажэннях;

— класічную п’есу ці частку цыклічнага твора ў суправаджэнні
фартэпіяна (плектрам);

— дзве эстрадна-джазавыя п’есы (адна з іх у акордавай фактуры).

Спецыялізацыя “Фартэпіяна”

Паступаючыя павінны прайсці гутарку і выканаць:

— паліфанічны твор трохгалоснага складу;

— два эцюды на розныя віды тэхнікі;

— дзве рознахарактарныя эстрадна-джазавыя п’есы.

САЛЬФЕДЖЫА

“Мастацтва эстрады” (інструментальная музыка)

Паступаючыя павінны:

1. Напісаць аднагалосны дыктант на працягу 25-30 хвілін у аб’ёме 8 тактаў у мажорнай ці мінорнай танальнасці са складаным рытмам і храматызмамі (памеры: 2/4, 3/4, 4/4; дыктуецца 10 разоў). Рытмічныя цяжкасці: сінкопы, трыёлі, ноты з кропкай, шаснаццатыя.

2. Праспяваць гаму да 4-х знакаў: мажорную (віды — натуральны, гарманічны) і мінорную (віды — натуральны, гарманічны і меладычны).

3. Праспяваць у танальнасці:

— ступені;

— характэрныя інтэрвалы, трытоны — з вырашэннем;

— акорды (трохгуччы галоўных ступеняў і іх ператварэнні,
дамінантсептакорд і яго ператварэнні з вырашэннем; септакорды VII ступені (паменшаны і малы), II ступені — з вырашэннем).

4. Праспяваць ад гуку ўверх і ўніз асобныя інтэрвалы і акорды, (указаныя у п. 3); септакорды VII і II ступені — уверх; павялічанае і паменшанае трохгуччы – уверх і ўніз з вырашэннем.

5. Вызначыць на слых:

— інтэрвалы і акорды ад гуку (адпаведна з п.3);

— інтэрвалы і акорды ў танальнасці, асобна і ў паслядоўнасці (4-6 інтэрвалаў, 3-4 акорды).

6. Праспяваць з ліста незнаёмую мелодыю з тактыраваннем
(дырыжыраваннем) у памерах 2/4, 3/4, 4/4, 6/8 (меладычныя і рытмічныя цяжкасці — адпаведна дыктанту).

2-21 04 31 Музыказнаўства

Паступаючыя на спецыяльнасць “Музыказнаўства” здаюць экзамен па сальфеджыо па двух раздзелах (пісьмовым і вусным), а таксама па музычнай літаратуры*.

Па сальфеджыа паступаючыя павінны:

1. Напісаць аднагалосны дыктант на прцягу 30 – 35 хвілін у аб’ёме 8 – 10 тактаў, які ўключае ў меладычны малюнак: скачкі, храматызмы, розныя рытмічныя
складанасці (сінкопы, пункцірны рытм, трыёлі).

2. Праспяваць

у таналънасці (да 6-і знакаў пры ключы):

— гамы;

— простыя дыятанічныя інтэрвалы; трытоны, характэрныя інтэрвалы з вырашэннем;

— трохгуччы мажорныя і мінорныя, павялічанае і паменшанае
трохгуччы з вырашэннем;

— дамінантсептакорд і яго ператварэнні; септакорды II ступені, ўводны з вырашэннем;

— паслядоўнасці акордаў і інтэрвалаў з прасцейшымі адхіленнямі ў
роднасныя танальнасці;

ад гуку:

— простыя інтэрвалы;

— трохгуччы мажорныя і мінорныя з ператварэннямі;

— дамінантсептакорд і яго ператварэнні; септакорды II ступені, уводны з вырашэннем;

— павялічанае і паменшанае трохгуччы — з вызначэннем танальнасці і вырашэннем.

3. Прачытаць з ліста аднагалосныя мелодыі з храматызмамі і
мадуляцыямі ў роднасныя танальнасці.

4. Зрабіць пісьмова:

— слыхавы аналіз інтэрвалаў і акордаў, узятых ізалявана, а таксама ў паслядоўнасцях;

— прыклад на транспазіцыю;

— пабудову інтэрвалаў і акордаў ад зададзенага гуку і ў танальнасці;

— рытмічную групоўку;

— пабудову храматычнай гамы (мажорнай і мінорнай).
Час напісання 45 хвілін.

Па музычнай літаратуры паступаючыя павінны:

— напісаць музычную віктарыну (1-12 урыўкаў з пройдзеных твораў):

— расказаць аб творчым шляху кампазітара;

— зрабіць разбор музычнага твора.

Паступаючыя павінны паказаць сваю эрудыцыю ў галіне культуры і мастацтва, разбірацца ў асноўных гістарычных падзеях.

*Экзаменацыйныя патрабаванні устанаўліваюцца ў аб’ёме праграм па сальфеджыа і музычнай літаратуры ДМШ.

2-18 01 01-01 Народная творчасць (харавая музыка)

Паступаючыя па напрамку “Народная творчасць (харавая музыка)”* павінны:

— праспяваць не менш за дзве народныя песні;

— прачытаць напамяць верш, байку ці ўрывак з мастацкай прозы;

— прадэманстраваць узровень слыхавой культуры, музычнай памяці і рытму;

— выканаць дзве п’есы на інструменце (па выбары абітурыента);

— прайсці гутарку.

* Усе паступаючыя да здачы экзамену праходзяць медыцынскі агляд урача-фаніатара.

2-18 01 01-31 Народная творчасць (народныя абрады і святы)

Паступаючыя па напрамку “Народная творчасць (народныя абрады і святы)” павінны:

— прачытаць па памяці ўрывак з празаічнага твора, верш, байку;

— выканаць эцюды на зададзеную тэму;

— прайсці праверку музычна-слыхавых даных (праспяваць песню,

паўтарыць некалькі нескладаных рытмічных малюнкаў, праспяваць

меладычныя папеўкі, якія сыграны на музычным інструменце);

пластыка-харэаграфічных даных (выканаць таней альбо некалькі

танцавальных рухаў /без музыкі і з музыкай/);

— прайсці гутарку (веданне мясцовага фальклору /гульні, беларускія

народныя песні, жарты, прымаўкі, прыказкі, святы і абрады/, яго

рэгіянальныя традыцыйныя асаблівасці);

— мець вопыт удзелу ў мастацкай самадзейнасці (фальклорным,

тэатральным калектывах).

2-17 02 01 Харэаграфічнае мастацтва

2-17 02 01-04 Спецыялізацыя “Народны танец “

2-17 02 01-06 Спецыялізацыя “Эстрадны танец “

Ацэнка за экзамен складаецца з раздзелаў, кожны з якіх ацэньваецца асобнай ацэнкай і можа ўключаць дадатковыя заданні, вызначаныя прыёмнымі патрабаваннямі ў класічнай, народнай, бальнай, эстраднай харэаграфіі. Адзнакі “0”, “1”, “2” па адным з раздзелаў экзамена па спецыяльнасці з’яўляюцца недапушчальнымі для далейшага конкурснага ўдзелу.

Паступаючыя на спецыяльнасць “Харэаграфічнае мастацтва (народны танец, эстрадны танец)” павінны :

І. Прайсці праверку:

1. Фізічных даных:

— суадносіны роста і вагі;

— прапарцыянальнасць частак цела (фактура, шырыня таза, плячэй, даўжыня і форма пазваночніка);

— спецыфічныя анатамічныя даныя (нацягнутая форма нагі, вываратнасць і танцавальны крок, рухавасць і сіла стапы, гнуткасць).

2. Вонкавых сцэнічных даных:

— прывабнасць (прыгажосць), артыстычнасць, эмацыянальнасць,
валоданне мімікай;

— пластычная выразнасць (успрыманне і выкананне палажэнняў,
пазіцый і поз, каардынацыя);

— індывіуальныя здольнасці;.

— харэаграфічная памяць (маторыка).

3. Музыкальнасці:

— рух у розных рытмах, тэмпах, амплітудах;

— рытмічная памяць;

— музыкальна-выканаўчая дасканаласць;

— пластычная імправізацыя пад музыку.
II. Паступаючыя павінны:

— выканаць сола у класічнай, альбо народнай (для эстраднага танца ў эстраднай) манеры, эцюд, фрагмент альбо танцавальны нумар;

— паўтарыць прапанаваныя экзаменатарам заданні ў класічным,
народным (для эстраднага танца – эстрадным) характары, 3-4 камбінацыі;

— прайсці праверку музычна-слыхавых даных (рытмічная памяць);

— стварыць самастойна танцавальны эцюд па заданні экзаменацыйнай камісіі;

— паказаць элементы сілавой і тэхнічнай падрыхтоўкі ў скачковых, прысядачных, расцяжачных, калаваротных дарожках і камбінацыях;

— прайсці гутарку.

2-17 03 01-03 Мастацтва эстрады (спевы)

Выкананне праграмы

Паступаючыя па напрамку спецыяльнасці “Мастацтва эстрады (спевы)” павінны мець добрыя музычныя данныя: музычны слых, рытм, памяць, сфарміраваны, здаровы галасавы апарат, а таксама наяўнасць выканаўчых і артыстычных здольнасцей, валоданне пластыкай.

У паступаючых не павінна быць устойлівых дэфектаў мовы, а таксама фізічных недахопаў, якія будуць перашкаджаць прафесійнай працы.

Экзамен праходзіць у два туры.

Першы тур:

· выкананне напамяць двух вакальных твораў абавязкова беларускага ці рускага і замежнага кампазітіраў (адзін з іх без акампанементу);

· выкананне літаратурнага твора (верша, басні або ўрыўка з празаічнага твору);

· праверка музычнага слыху, музычнай памяці і рытму.

Другі тур:

· выкананне напамяць двух твораў у эстрадна-джазавай манеры пад фанаграму ( – 1) або з канцэртмайстрам;

· гутарка.

*Усе паступаючыя па напрамку спецыяльнасці “Мастацтва эстрады (спевы)” да здачы экзамену праходзяць медыцынскі агляд урача-фаніятра.